Robinson projeksiyonu, üniversite profesörü Arthur H. Robinson tarafından 1963 yılında geliştirilmiştir. Dünyayı gerçeğe mümkün olduğunca yakın iki boyuta getirmek için geliştirdiği bu model 1974 yılında yayımlanmıştır.

Arthur Robinson Kimdir?

Arthur H. Robinson, James Howard Robinson ve Elizabeth (Peavey) Robinson çiftinin çocuğu olarak 1915’te dünyaya geldi. Gençliğinde Büyük Britanya’da yaşamış ve lise sonrası eğitimini Amerika Birleşik Devletleri’nde almıştır. Lisans eğitimini Miami Üniversitesi’nde tamamlamış ve 1936 yılında lisans derecesini almıştır.

Lisans eğitimi sırasında özellikle haritacılıkla ilgilenmeye başladı ve 1938’de Wisconsin-Madison Üniversitesi’nden coğrafya alanında yüksek lisans derecesi aldı. 1947’de Ohio Eyalet Üniversitesi’nden doktora unvanı aldı. Ohio Eyaleti’ndeyken Robinson, Harita iletişim modelindeki sorunları çözmek için çalıştı.

İkinci Dünya Savaşı sırasında Robinson, Stratejik Hizmetler Ofisi’nin (OSS) harita bölümünün direktörü olarak görev yaptı. 1941 yılında Robinson OSS’ye katıldığında, bugün bildiğimiz anlamda haritacılar yoktu. Robinson haritacılıkla ilgilenen coğrafyacıları işe aldı ve grup tekniklerini iş başında geliştirdi.

Robinson liderliğindeki OSS haritacıları Başkan Franklin Roosevelt için “Başkanın Küresi” olarak bilinen 50 inçlik devasa bir küre tasarladı. Kürenin bir kopyası Winston Churchill’e hediye edildi ve George Marshall ile Henry Stimson’ın kullanımı için üçüncü bir küre de sağlandı.

OSS’de görev yaparken Robinson, 5.000 elle çizilmiş haritanın oluşturulmasını denetledi ve 1943’te Quebec ile Kahire’deki Müttefik konferanslarına katıldı. 1944’te ABD harita şefi olarak görev yaptı. Robinson çabalarından ötürü 1946 yılında Birleşik Devletler Ordusu’ndan Liyakat Nişanı aldı.

Robinson 1947’de Wisconsin-Madison Üniversitesi’nin Coğrafya bölümünde akademi ve araştırma alanında çalıştı. Robinson haritacılığı tanınan bir disiplin haline getirmeye çalıştı. Sonuçta üniversitede haritacılık alanında hem lisans hem de yüksek lisans derecesinde eğitimler verildi. Bugün Wisconsin-Madison Üniversitesi’ndeki harita kütüphanesi onun onuruna adlandırılmıştır.

Robinson Projeksiyonu

Robinson’un en önemli başarılarından biri Robinson projeksiyonudur. 1961 yılında Rand McNally, Robinson’dan dünya haritası olarak kullanılmak üzere, diğer kriterlerin yanı sıra kesintisiz, sınırlı bozulmaya sahip ve göze hoş gelen bir projeksiyon seçmesini istedi. Robinson kriterleri karşılayan bir projeksiyon bulamadı. Bu nedenle Rand McNally onu bir projeksiyon tasarlaması için görevlendirdi.

Robinson 1963 yılında meridyenlerin eşit olarak dağıldığı sözde silindirik bir projeksiyon tasarladı. Projeksiyon piyasaya sürüldüğünden bu yana yaygın olarak kullanılmaktadır. National Geographic 1988 yılında dünya haritaları için bu projeksiyonu benimsemiş ancak 1998 yılında Winkel tripel projeksiyonu ile değiştirmiştir.

Robinson Projeksiyonun Özellikleri

Robinson projeksiyonun özellikleri şunlardır:

• Sözde silindirik bir izdüşümdür.
• Dünyanın yüzeyini temsil eder.
• Meridyenleri kavislidir.
• Paralelleri düzdür.
• Kıtaların göreceli büyüklüğünü doğru bir şekilde temsil eder. 
• Kutup bölgelerinde biraz deformasyon var.

Coğrafya ile ilgili diğer içerikler için bu bağlantıya tıklayabilirsiniz.

Dünya üzerindeki iklimler çok çeşitlidir ve her birinin coğrafi ile termal özelliklerinin yanı sıra kendine has özellikleri vardır. En önemlilerinden biri adından da anlaşılacağı üzere, çoğunlukla tropik bölgelerin yakınında bulunan tropikal iklimdir.

Tropikal İklim Nedir?

Tropikal iklim, Köppen iklim sınıflandırmasına göre yılın 12 ayı boyunca sıcaklıkların 18º C’den yüksek olduğu bol yağışlı bir iklim türüdür. Çoğunlukla Yengeç ve Oğlak dönencelerinin bulunduğu bölgelerde görülmektedir.

Tropikal iklim, hem bitki örtüsünün büyümesine hem de sıtma gibi hastalıklara neden olabilen böceklerin gelişmesine elverişlidir. Yüksek yıllık yağış miktarı, çok çeşitli otçul ve etçil hayvanların bulunduğu geniş bir bitki örtüsünün çoğalmasını sağlar.

Tropikal Bitki Örtüsü Nedir?

Tropikal bitki örtüsü sıcak ve nemli iklime adapte olmuştur ve genellikle kalın yaprakları ve gövdeleri ile karakterize edilir. Bu tür bitki örtüsü hızla büyüyebilir ve genellikle yoğundur, bu da onu sert güneş ve rüzgardan korumaya yardımcı olur. Tropikal bitki örtüsü aynı zamanda tipik olarak su kaynaklarının yakınında bulunur. Çünkü bu onun nemli kalmasına yardımcı olur.

Tropikal bitki örtüsü, tropikal iklimlerde ekosistemin önemli bir parçasıdır ve genellikle yaban hayatı için önemli bir yiyecek ve barınak kaynağıdır. Bu tür bitki örtüsü toprağı stabilize etmek ve erozyonu önlemek için de önemlidir. Tropikal bitki örtüsü aynı zamanda önemli bir oksijen kaynağıdır ve iklimin düzenlenmesine yardımcı olur.

Birçok farklı tropikal bitki örtüsü türü vardır ve her birinin kendine özgü özellikleri vardır. Tropikal bitki örtüsünün bazı yaygın örnekleri arasında palmiyeler, bambu ve mangrovlar yer alır. Tropikal bitki örtüsü küresel ekosistemin önemli bir parçasıdır ve gezegenimizin sağlığında hayati bir rol oynar.

Tropikal İklim Türleri

Tropikal iklim türleri şu şekilde sınıflandırılabilir:

• Kuru tropikal iklim – Tropikal iklim bölgelerinde, sağanak yağışların görüldüğü yağışlı mevsimin aksine, yılın büyük bir bölümünde görülen kurak mevsim ile karakterizedir.
• Nemli tropikal iklim – Nemli tropikal iklim sıcak bir iklim ile karakterize edilir ve ekvatoral bölgenin güney ve kuzeyindeki alanlarda görülür. Bu iklim tipine sahip bölgelerde sıcaklıklar yüksektir ve nem bol yağış getirir.
• Savan iklimi – Tropikal ıslak ve kuru iklim olarak da bilinen bu iklim, iki farklı mevsim ile karakterize edilir. Sıcak yarı kurak iklim ile nemli tropikal iklim arasındaki geçiş iklimi olarak kabul edilir ve açıkça Savana’da (biyom) görülür.

Tropikal İklimin Özellikleri

Ekvatora yakın tropik bölgelerde bulunan bölgelere özgü bir iklimdir. Tropikal iklimin özellikleri şu şekildedir:

• Tropikal iklim; genellikle Orta Amerika, Güney Amerika ve Afrika’da ekvatora en yakın bölgelerde görülür.
• Bu iklimin görüldüğü bölgelerde yılda sadece iki mevsim yaşanır (yağışlı ve kurak). Bunun nedeni ekvatoral bölgelerde güneşin dünyaya göre konumunun daha az değişken olması ve bu nedenle sıcaklıkların 18° ila 22° C arasında değişmesidir.
• Savan bitki örtüsü tropikal iklimlerde baskındır, bunun nedeni yağışlı ve kurak mevsimler arasındaki değişimdir. Yağışlı mevsimde yeşil tonları, kurak mevsimde ise sarı tonları görülür. Büyük tropikal yağmur ormanlarının var oluşu da tropikal iklimin özellikleri arasındadır.
• Tropikal iklim bölgelerinde, aralarında kahve, kakao ve çok çeşitli meyvelerden bahsedebileceğimiz, diğer enlemlerde üretilemeyen ürünler hasat edilir.
• Tropikal iklimlerde aslan ve sırtlan gibi etobur hayvanlar bulunabilse de, bitki örtüsünün bolluğu nedeniyle fauna ağırlıklı olarak otçuldur.
• Rüzgarların varlığı, yüksek düzeyde sağanak yağışlar üreten bir alçak basınç sistemi de tropikal iklimin özellikleri arasındadır.

Tropikal İklimin Bileşenleri

Tropikal iklimin özelliklerini bahsederken bileşenlerine de ayırmak doğru olur:

• Yağış – Yıllık yağış miktarı 600 ila 2000 mm arasında değişebilir.
• Ortam Nemi – Tropikal iklimlerde havanın bağıl nemi çok yüksektir ve p ila 0 arasında değişir.
• Sıcaklık – Tropikal iklimin görüldüğü bölgelerinde yıllık ortalama sıcaklık 18° C’nin üzerindedir.
• Rüzgar – Ticaret rüzgarları yani diğer bir deyişle Alizeler yaz aylarında baskındır ve kış aylarında daha azdır. Tropik bölgelerde genellikle kasırgalar ve ılıman bölgelerdeki siklonlardan kaynaklanan güçlü rüzgarlar vardır.
• Atmosferik basınç – Subtropik bölgelerde ekvatoral bölgeye göre daha yüksek atmosferik basınçlar bulunur.

Tropikal İklimin Görüldüğü Ülkeler

Tropikal iklimin görüldüğü ülkeler şunlardır:

• Kosta Rika
• Kolombiya
• Brezilya
• Ekvador
• Venezuela
• Panama
• Karayip Adaları (Küba, Trinidad ve Tobago, Barbados, vb.).
• Hindistan
• Madagaskar
• Tayland
• Kamboçya

Tropikal Flora ve Fauna Örnekleri

Tropikal iklimlere özgü bazı flora (bitki) örnekleri şunlardır:

• Ficus aurea: Boğucu incir olarak bilinen ağaç.
• Cocos nucifera: Hindistan cevizi palmiyesi olarak bilinen palmiye ağacı.
• Persea americana: Avokado veya avokado ağacı olarak bilinen bitki.
• Ficus benghalensis: Bangladeş’e özgü banyan ağacı olarak bilinen ağaç.
• Bambu: Çok çeşitli ve çok benzer türleri olan tropikal bir bitkidir.
• Musa paradisíaca: Muz olarak bilinen bitki.
• Carica papaya: Papaya veya mamon olarak bilinen çalı bitkisi.
• Saccharum officinarum: Şeker kamışı olarak bilinen Gramineae bitkisi.
• Mangifera indica: Meyvesinin adıyla bilinen meyve ağacı, mango.
• Ananas comosus: Meyvesi olan ananas adıyla bilinen çalımsı bitki.

Tropikal iklimlere özgü bazı fauna (hayvan) örnekleri şunlardır:

Kaynakça:

• https://www.gtush.com/clima-tropical/

“Tropikal İklimin Özellikleri Nelerdir?” yazısına benzer içerikler için bu bağlantıya tıklayabilirsiniz.