Kartal Bulutsusu (Kartal Nebulası) Nedir?

Gece açık havada gökyüzüne baktığımızda neler görürüz? Ayı, yıldızları ve kayan göktaşlarını değil mi? Peki şehirden uzakta daha karanlık yerlerden gökyüzüne bakarsak? Uzayın derinliklerinde renkli ve bulutsu görüntülerle karşılaşırız. Bu bulutsu kozmik yapılar içerisinde adını kartala benzediği için alan Kartal Bulutsusu da yer almaktadır. Peki kartal bulutsusu nedir ve ne gibi özellikleri vardır?

Kartal Bulutsusu (Kartal Nebulası) Nedir?

Şimdiye kadar keşfedilmiş en görkemli yıldız bulutsularından biri olan Kartal Bulutsusu Dünya’dan neredeyse 7000 ışık yılı uzaklıkta bulunan kozmik bir yapıdır. Messier kataloğuna, özellikle M16 adı verilen nesneye aittir ve büyük kütleli yıldızların doğumunun gerçekleştiği H II bölgesine aittir.

Kartal Bulutsusu ile ilişkili nesne M16’dır ve Fransız astronom Charles Messier tarafından gözlemlenen ve tanımlanan astronomik nesnelerin bir listesi olan Messier kataloğunun bir parçasıdır. Messier tarafından keşfedilen 16. yıldızlararası nesne olduğu için bu şekilde adlandırılmıştır.

Tarihçesi

Merkez bölgesi ilk olarak 1746 yılında astrofizikçi Jean-Philippe de Cheseaux tarafından Antinous, Sagittarius ve Serpent takımyıldızları arasında bir yıldız kümesi olarak tanımlanmıştır. Neredeyse yirmi yıl sonra gökbilimci Charles Messier, kataloğunda bulutsuyu tam olarak detaylandırmıştır.

1995 yılında Hubble teleskobu tarafından keşfedildi ve çekilen görüntü dünya çapında popüler oldu.

Kartal Bulutsusu Özellikleri 🌌

Bu nebulanın en dikkat çekici özellikleri şunlardır:

• IC 4703 olarak kayıtlı H II bölgesinin bir parçasıdır.
• Yaşının 1 ila 2 milyon yıl arasında olduğu düşünülmektedir.
• Neredeyse 7000 ışık yılı uzaklıktaki bir yıldız oluşum bölgesinde yer almaktadır.
• Gaz tepeleri yaklaşık 90 trilyon kilometre uzunluğundadır.
• Parlaklıkları güneşinkinin 1 milyon katını aşan spektral tipte yaklaşık 500 yıldız da dahil olmak üzere 8000’den fazla yıldız içerir.
• Milyonlarca yıldızın doğum yeri olmasının yanı sıra, birçoğunun ölümüne de tanıklık eder ve bunlar daha sonra yeni yıldızların bir parçası haline gelir.

Kartal Bulutsusu Nerededir?

Tam konumu Serpens Takımyıldızı‘nda – özellikle doğuda, kuyruk bölgesinde- NGC 6611 adlı açık kümeyle birlikte M16 nesnesinin bir parçasını oluşturur.

Kartal Bulutsusu’nun Gözlemi

Bilimsel açıdan bakıldığında, ilki 1995 yılında Hubble olmak üzere birçok uzay teleskobu tarafından gözlemlenmiştir. Bu teleskopla çekilen fotoğraf sayesinde nebulanın sütunlarının (Yaratılış Sütunları olarak bilinir) genç yıldızların kaynağı olduğu gösterildi.

Benzer şekilde, Avrupa Uzay Ajansı da iki teleskoptan veri elde etmiştir. Bu bulutsuyu oluşturan gazları ve tozu ayrıntılı olarak gösteren Herschel ve sıcak genç yıldızları görmeyi mümkün kılan XMM-Newton.

Kartal Bulutsusu Nasıl Gözlenir? 🔭

Amatör olarak bu bulutsuyu gözlemlemek isteyenlerin kaliteli bir teleskopa sahip olmaları ve uygun bir iklimde bulunmaları gerekir. Ayrıca gökyüzünün karanlık göründüğü şehirden uzak yerlerde, havanın açık ve kirli olmamasına dikkat etmek gerekir. Size yardımcı olması için uygulama mağazalarındaki yıldız ve gezegen konumunu gösteren uygulamaları indirebilirsiniz.

Tüm bunları yaptıktan sonra Kartal Takımyıldızını, özellikle de kuyruğunu bulun. Oradaki bulutluluğu fark edebileceksiniz. Geniş açılı bir teleskop kullanılırsa, nesne daha ayrıntılı olarak görüntülenebilir.

Yaratılışın Sütunları

Bu fenomenle ilgili en çarpıcı olan şey, merkez bölgesindeki devasa içi boş toz ve gaz sütunlarıdır. Bunlar birkaç uzay teleskobu tarafından ayrıntılı olarak gözlemlendikten sonra Yaratılış Sütunları olarak adlandırılmıştır.

Kartal Bulutsusu’nun bu devasa sütunlarına Yaratılış Sütunları adı verilmesi, genç yıldızların bu gaz bulutunda doğmasından kaynaklanmaktadır.

Astronomi ile ilgili daha fazla içerik için bu bağlantıya tıklayabilirsiniz.